Թաներ Աքչամ.–
Եթէ Իրանը կարողանայ օգնել Թուրքիային՝ ճանաչելու իր պատմութիւնը, կարեւոր գործ արած կը լինի
Յունիս 23, 2010 17:21
Այսօր` յունիսի 23-ի առաւօտեան ժամը 10-ին, Թեհրանի հայոց թեմի առաջնորդարանի դահլիճում, կայացել է թուրք մտաւորական, «Քլարք» համալսարանի դասախօս՝ պրոֆեսոր Թաներ Աքչամի ասուլիսը:
Այսօր` յունիսի 23-ի առաւօտեան ժամը 10-ին, Թեհրանի հայոց թեմի առաջնորդարանի դահլիճում, կայացել է թուրք մտաւորական, «Քլարք» համալսարանի դասախօս՝ պրոֆեսոր Թաներ Աքչամի ասուլիսը:
Ինչպէս տեղեկացնում է Թեհրանի «Արաքս» շաբաթաթերթը, Թաներ Աքչամը նախ շնորհակալութիւն է յայտնել Իրան հրաւիրելու համար եւ ասել, թէ հպարտ է, որ իր գիրքը թարգմանւել է պարսկերէն: Խօսքը «A Shameful act» (Ամօթալի արարք) գրքի մասին է, որի բովանդակութիւնը Հայոց Ցեղասպանութեան՝ Թուրքիայի պատմութեան մութ ծալքերի մասին է:
«Իմ միակ յոյսն ու երազն այն է, որ Թուրքիան իր պատմութեան այս մութ մնացած կողմը ճանաչի, որից յետոյ է միայն, Հայ-թրքական յարաբերութիւնները կարող են արմատաւորւել խաղաղութեամբ»,- ասել է Աքչամը եւ յաւելել. «Հայոց Ցեղասպանութիւնն իսկական Ցեղասպանութիւն է, եւ ոչ թէ ջարդ կամ սպանութիւն: Ես կասէի՝ եթէ 1915-ին տեղի ունեցածը Ցեղասպանութիւն չանւանենք, այդ դէպքում պիտի ասել, որ որեւէ ցեղասպանութիւն չի եղել աշխարհում: Սա է իմ տրամաբանութիւնը՝ իրերը պէտք է անւանւեն իրենց անունով, որպէսզի կարողանանք ճիշտ վերաբերւել նրանց հետ»:
Նա նաեւ ասել է. «Երբ մենք խօսում ենք անցեալի մասին, ցանկանում ենք հասնել խաղաղութեան, բարեկամութեան եւ ոչ թե թշնամանքի»:Թաներ Աքչամը՝ շեշտելով, որ պիտի շարունակւի միջազգային ասպարէզում եւ օտարերկրեայ խորհրդարաններում Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման ընթացքը, ասաց. «Նախկինում օտարերկրեայ խորհրդարաններում Ցեղասպանութեան փաստի ճանաչումը համարում էի սխալ: Կարծում էի, որ արտաքին միջամտութիւնը կարող է աւելի շատ լարել թուրք հասարակութեանը հայերի դէմ, բայց այսօր գտնում եմ, որ առանց արտաքին ճնշումների՝ Թուրքիան այս պատմական իրականութիւնը չի ընդունելու, եւ հայերի միակ ճանապարհն այսօր հէնց այդ է, որ տարբեր երկրների խորհրդարաններում բարձրացնեն այս հարցը»:
«Ամօթալի արարք» գրքի հեղինակի կարծիքով՝ «պատմական իրականութեան մասին տեղեկանալը մարդկանց կմօտեցնի իրար»: Նա ասել է նաեւ, որ «Թուրքիան ոչ միայն հայերի, այլ նաեւ միւս հարեւան ժողովուրդների՝ քրդերի, յոյների, ալեւիների եւ այլոց հետ հարցեր ունի, որոնց լուծումը նախեւառաջ նրանց մասին ճիշտ տեղեկացւած լինելու մէջ է»:
Աքչամը, նկատի ունենալով Իրան-Թուրքիա սերտ յարաբերութիւնները, նշել է. «Կարծում եմ, որ եթէ Իրանը կարողանայ օգնել Թուրքիային, որպէսզի նա ճանաչի իր պատմութիւնը, շատ կարեւոր գործ արած կը լինի»:
«Իմ միակ յոյսն ու երազն այն է, որ Թուրքիան իր պատմութեան այս մութ մնացած կողմը ճանաչի, որից յետոյ է միայն, Հայ-թրքական յարաբերութիւնները կարող են արմատաւորւել խաղաղութեամբ»,- ասել է Աքչամը եւ յաւելել. «Հայոց Ցեղասպանութիւնն իսկական Ցեղասպանութիւն է, եւ ոչ թէ ջարդ կամ սպանութիւն: Ես կասէի՝ եթէ 1915-ին տեղի ունեցածը Ցեղասպանութիւն չանւանենք, այդ դէպքում պիտի ասել, որ որեւէ ցեղասպանութիւն չի եղել աշխարհում: Սա է իմ տրամաբանութիւնը՝ իրերը պէտք է անւանւեն իրենց անունով, որպէսզի կարողանանք ճիշտ վերաբերւել նրանց հետ»:
Նա նաեւ ասել է. «Երբ մենք խօսում ենք անցեալի մասին, ցանկանում ենք հասնել խաղաղութեան, բարեկամութեան եւ ոչ թե թշնամանքի»:Թաներ Աքչամը՝ շեշտելով, որ պիտի շարունակւի միջազգային ասպարէզում եւ օտարերկրեայ խորհրդարաններում Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման ընթացքը, ասաց. «Նախկինում օտարերկրեայ խորհրդարաններում Ցեղասպանութեան փաստի ճանաչումը համարում էի սխալ: Կարծում էի, որ արտաքին միջամտութիւնը կարող է աւելի շատ լարել թուրք հասարակութեանը հայերի դէմ, բայց այսօր գտնում եմ, որ առանց արտաքին ճնշումների՝ Թուրքիան այս պատմական իրականութիւնը չի ընդունելու, եւ հայերի միակ ճանապարհն այսօր հէնց այդ է, որ տարբեր երկրների խորհրդարաններում բարձրացնեն այս հարցը»:
«Ամօթալի արարք» գրքի հեղինակի կարծիքով՝ «պատմական իրականութեան մասին տեղեկանալը մարդկանց կմօտեցնի իրար»: Նա ասել է նաեւ, որ «Թուրքիան ոչ միայն հայերի, այլ նաեւ միւս հարեւան ժողովուրդների՝ քրդերի, յոյների, ալեւիների եւ այլոց հետ հարցեր ունի, որոնց լուծումը նախեւառաջ նրանց մասին ճիշտ տեղեկացւած լինելու մէջ է»:
Աքչամը, նկատի ունենալով Իրան-Թուրքիա սերտ յարաբերութիւնները, նշել է. «Կարծում եմ, որ եթէ Իրանը կարողանայ օգնել Թուրքիային, որպէսզի նա ճանաչի իր պատմութիւնը, շատ կարեւոր գործ արած կը լինի»:
Լուրեր Հայաստանից - NEWS.am
0 Պատգամ:
Post a Comment