Էդւարդ Նալբանդեան. «Եթէ ինքնորոշման իրաւունքը ստորադասւէր, ՄԱԿ֊ ում կը լինէր ընդամէնը 52 պետութիւն»
Բառ Մեկնութիւն= Հայաստանի Արտաքին քաղաքականութեան գերատեսչութեան բառարանում՝ Դաւաճանութիւնը համազօր է՝ խիզախութեան եւ խոհեմութեան հետ...
Աւելի մտածւած ու խոհեմ եւ քաղաքական յստակ դիրքորոշումներով ճառ էր սպասւում Հայաստանի արտգործնախարարից, մանաւանդ այսպիսի ճգնաժամային ժամանակաշրջանում, որի հեղինակը՝ հէնց ինքը իշխանութիւնն էր։
Էդւարդ Նալբանդեանը ելոյթ է ունենում ՄԱԿ-ի Գլխաւոր ասամբլեայում, Նիւ Եորք, 28 սեպտեմբերի,
2009,29.09.2009
Հեղինէ Բունիաթեան
Երկուշաբթի ուշ երեկոյեան ՄԱԿ-ի Գլխաւոր ասամբլեայի 64-րդ նստաշրջանում ելոյթ ունեցաւ Հայաստանի արտգործնախարար Էդւարդ Նալբանդեանը: Շուրջ տասը րոպէ շարունակւած ելոյթի ընթացքում նախարարը անդրադարձաւ արտաքին քաղաքականութեան երկու հիմնական խնդիրներին` Ղարաբաղեան հակամարտութեանը եւ Թուրքիայի հետ յարաբերութիւնների կարգաւորմանը:
«Ադրբեջանը միջազգային ասպարէզում շարունակաբար աղաւաղում է Ղարաբաղեան խնդրի էութիւնը», - յայտարարեց Նալբանդեանը` յիշատակելով նոյն ամբիոնից երկու օր առաջ Ադրբեջանի արտգործնախարարի հնչեցրած ելոյթը, որտեղ Էլմար Մամեդեարովը մեղադրել էր Հայաստանին ագրեսիայի եւ միջազգային իրաւունքի սկզբունքները անտեսելու մէջ:
«Միջազգային հանրութիւնը յիշում է Ադրբեջանի կողմից իրականացւած բացայայտ ագրեսիան, լայնածաւալ ռազմական գործողութիւններն ու պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի դէմ` նաեւ ահաբեկչական կազմակերպութիւնների հետ սերտ կապեր ունեցող վարձկանների մասնակցութեամբ, ինչի արդիւնքում զոհ գնացին տասնեակ հազարաւոր անմեղ մարդիկ», - յայտարարեց Էդւարդ Նալբանդեանը:
Արտգործնախարարը ընդգծեց, թէ պաշտօնական Երեւանի համոզմամբ` հակամարտութեան կարգաւորման համար լուրջ հիմք կայ, եթէ կողմերը հաւատարիմ մնան խնդրի խաղաղ, բանակցային կարգաւորմանը` ԵԱՀԿ-ի Մինսկի խմբի համանախագահների առաջարկած Մադրիդեան սկզբունքների հիման վրայ:
Նշելով, որ բանակցային սեղանին առկայ սկզբունքների հիմքում ընկած են միջազգային իրաւունքի նորմերն ու սկզբունքները, Նալբանդեանը ընդգծեց. - «Ուժի չգործադրման, ազգերի ինքնորոշման եւ տարածքային ամբողջականութեան սկզբունքները հաւասարապէս կենսունակ են:
Ոմանք երկար ժամանակ փորձում էին նւազեցնել ազգերի ինքնորոշման կարեւորութիւնը միջազգային իրաւունքի համակարգում` որպէս երկրորդական սկզբունք` ստորադասելով այն տարածքային ամբողջականութեանը: Ես պէտք է հիասթափեցնեմ երկակի չափանիշների պաշտպաններին. ինքնորոշման իրաւունքը միջազգային իրաւունքի անքակտելի դրոյթներից մէկն է, դա է իւրաքանչիւր ժողովրդի ազատութիւնը` որոշել իր ճակատագիրն ու ապագան եւ պաշտպանել իր հաւաքական իրաւունքները, երբ դրանք վտանգւած են: Եթէ ինքնորոշման իրաւունքը ստորադասւէր տարածքային ամբողջականութեանը, ՄԱԿ֊ ում կլինէր ընդամէնը 52 անդամ պետութիւն` ներկայիս 192-ի փոխարէն»:
Անդրադառնալով Թուրքիայի հետ յարաբերութիւնների կարգաւորմանը` արտգործնախարարը նախ ներկայացրեց Հարաւային Կովկասում տիրող իրավիճակը, որտեղ, իր իսկ բնորոշմամբ, փակ սահմանները եւ խզւած յարաբերութիւնները սովորական երեւույթ են դարձել: «Այդուամենայնիւ, խիզախ քայլը եւ խիզախ արձագանքը խոստանում են բարելաւել իրավիճակը», - յայտարարեց Նալբանդեանը:
Անդրադառնալով Թուրքիայի հետ յարաբերութիւնների կարգաւորմանը` արտգործնախարարը նախ ներկայացրեց Հարաւային Կովկասում տիրող իրավիճակը, որտեղ, իր իսկ բնորոշմամբ, փակ սահմանները եւ խզւած յարաբերութիւնները սովորական երեւույթ են դարձել: «Այդուամենայնիւ, խիզախ քայլը եւ խիզախ արձագանքը խոստանում են բարելաւել իրավիճակը», - յայտարարեց Նալբանդեանը:
«Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ յարաբերութիւնների կարգաւորման գործընթացը, որ սկսւեց Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանի նախաձեռնութեամբ, խոստանում է արդիւնքներ տալ` չնայած բոլոր դժւարութիւններին: Անցած տարւայ ընթացքում Շւէյցարիայի միջնորդների եւ այլ միջազգային գործընկերների աջակցութեամբ մենք առաջընթաց արձանագրեցինք Եւրոպայի վերջին փակ սահմաններից մէկը բացելու եւ մեր յարաբերութիւնները առանց որեւէ նախապայմանի կարգաւորելու ուղղութեամբ:
Մենք ուզում ենք վստահ լինել, որ անհրաժեշտ քաղաքական կամքը կարող է ի վերջոյ ետեւում թողնել անցեալի մտածողութիւնը, եւ մենք յոյս ունենք, որ խոհեմութիւնը եւ խիզախութիւնը կը գերակայէն վերջին վճռական քայլերը կատարելիս», - ՄԱԿ-ի ամբիոնից ասաց Հայաստանի արտգործնախարարը:
***
Աւելի մտածւած ու խոհեմ, եւ քաղաքական յստակ դիրքորոշումներով ճառ էր սպասւում Հայաստանի արտգործնախարարից, մանաւանդ այսպիսի ճգնաժամային ժամանակաշրջանում, որի հեղինակը՝ հէնց ինքը իշխանութիւնն էր։
***
Բառ Մեկնութիւն– Հայաստանի Արտաքին քաղաքականութեան գերատեսչութեան բառարանում՝ Դաւաճանութիւնը համազօր է՝ խիզախութեան եւ խոհեմութեան հետ...
Posts
0 Պատգամ:
Post a Comment