Վճարենք գինը՝ ազգին ու պետութեանը արժանավայել կեցւածքով...
Հայաստանի վերանկախ Հանրապետութեան 18-րդ ամեակն է նշանաւորւում այսօր՝ սեպտեմբերի 21-ին, Հայաստանում եւ Սփիւռքում:Տասնամեակներ անց փայփայած ու վերանւաճած անկախութիւնը մեծ շրջադարձ էր հայաշխարհի եւ մասնաւորապէս վերջնիս կիզակէտը հանդիսացող սովետախոյս Հայաստանի համար:
Շրջադարձ, քանզի դրան համարժէք՝ ծանրակշիռ գին վճարելու հանգրւան էր թեւակոխում Հայաստանը՝ միլիոնանոց ցոյցերով ու դրանց առանցքում յայտնւած ու վերխոյացած՝ Արցախեան ազատագրական պայքարով, որն նւիրականացւեց նախ յաղթական Արցախի, ապա նոյն յաղթանակի երաշխիքը հանդիսացող Հայաստանի զոյգ հանրապետութիւնների գերիշխանութեամբ, որոնք ամրագրւեցին 1991 թւականի սեպտ. 2-ին եւ 21-ին:
18 տարիների անկախութեան ու գերիշխանութեան ճանապարհը, սակայն, օրինաչափօրէն չէր կարող հարթ ու անխոչընդոտ լինել: Չէ՞ որ հանրայայտ իրողութիւն է՝ նւաճւած անկախութեան պահպանման կրկնակի դժւարին եւ մեծ զոհողութիւնների ու գների վճարման հանգամանքը:
Արեամբ նւաճւած անկախութիւնը պահանջեց վճարելիք նոր գիներ, որոնք իրենց զգացնել տւեցին անմիջական եղանակներով ու արտայայտութիւններով:Ահաւասիկ, շրջափակում (թէ՛ ռազմական, եւ թէ՛ տնտեսական), արտագաղթ, սոցիալ-տնտեսական ծանրագոյն վիճակ, էներգա-հաղորդամիջոցների խաթարում եւ այդ բոլորից անխուսափելիօրէն բխող հասարակական ու ներքաղաքական անհարթութիւններ, որոնք արտայայտւում էին այսպէս ասած՝ կարօտախտով, ժողովուրդ-իշխանութիւն բեւեռացամամբ պայմանաւորւած անհանդուրժողութեամբ ու մէկ խօսքով՝ պետական, քաղաքական ու հասարակական գործառոյթների ու փոխյարաբերութիւնների չկայացւածութեամբ:
Նաեւ ու մանաւանդ անկախութեան ճամբին վճարւած մեծ գին էր նոյնինքն 98-եան իշխանափոխութիւնը, բայց երիցս անխուսափելի, քանզի վերոգրեալ բոլոր վճարւած գների հիմքում ժամանակի իշխանաւորները ուզեցին տեսնել Ղարաբաղին՝ արտաքին ճնշումներին յագուրդ տալու ձախորդ «արդարացումներով...»:
Եւ թէպէտ ներքաղաքական ու հասարակական խմորումները դեռ շատ հեռու էին կայացածութեան չափանիշերից, բայցեւայնպէս՝ 98-ից յետոյ հիմնաւոր նախադրեալներ ստեղծւեցին առաւել եւս համազգային նշանակութեան հիմնահարցերում՝ Արցախի ինքնիշխանութեան պահպանման, Հայ Դատի պահանջատիրութիւնը միջազգայնացնելու, Հայաստան-Սփիւռք կապերի ամրապնդման ռազմավարական քայլերով, որոնք անտարակուսօրէն հետագայում ի զօրու էին օժանդակել՝ բարեփոխելու նաեւ ներքաղաքական կեանքում խոցելի ու մասնաւորապէս արտաքին ուժերի կողմից չարաշահման ենթակայ իրավիճակները:
Ցաւօք՝ 2008-ի մարտիմէկեան ներքաղաքական ձախորդ խմորումները բաւարար հիմք հանդիսացան (թէպէտ անուղղակի) նոյն արտաքին ուժերի կողմից չարաշահւելու եւ այդ ճամբին ու յատկապէս իրենց իսկ տարածաշրջանային շահերից մեկնած՝ Հայաստանի ձեւաւորւած նոր իշխանաւորներից համազգային քաղաքականութեանց ձեռքբերումներն նսեմացնելու հաշւին նոր զիջումներ կորզել, որն այսօր իսկ վերածւած է «հայ-թրքական յարաբերութիւններ» ասւած հիմնախնդրի:
Ահաւասիկ, վերանկախացած Հայաստանի 18-րդ ամեակին անխուսափելիօրէն ու միեւնոյն ժամանակ՝ պարտադրւած գինը վճարելու առջեւ է կանգնած հայաշխարհը՝ իր հայրենական թէ սփիւռքեան հատւածներով:
Թող որ 18-ամեայ անկախութեան կենսափորձը արդիւնաւորւի այն կամքով ու պատրաստակամութեամբ, որոնցով հայութիւնը ընդառաջ կը գնայ պահանջւած գնին՝ սեփական ազգին ու պետութեանը արժանավայել կեցւածքով:
Posts
0 Պատգամ:
Post a Comment