Առիթը չպէտք է ձեռքից բաց թողնել.
Կիրօ Մանոյեանը Հաագայի
դատարանի որոշման մասին
«Չափազանց կարևոր է, որ մենք այս առիթն օգտագործենք և բարձրաձայնենք, որ ԼՂՀ անկախութեան հռչակումը համապատասխանում է և ԽՍՀՄ, և միջազգային իրաւունքին»
13:59 • 28.07.10
Կոզովոյի անկախութեան հռչակման օրինականութեան վերաբերեալ Հաագայի միջազգային դատարանի որոշումը Հայաստանի համար յաւելեալ հնարաւորութիւն է՝ շեշտելու, որ ԼՂՀ անկախութեան ճանաչումը միջազգային իրաւունքին հակառակ չէ, ինչպէս նաև չի հակասում ԽՍՀՄ օրենքներին։ Այսօրւայ ասուլիսին նման դիտարկմամբ հանդէս եկաւ ՀՅԴ Հայ Դատի և քաղաքական հարցերի գրասենեակի պատասխանատու Կիրօ Մանոյեանը։
Ըստ նրա՝ դատարանը չի հաստատում, որ միայն Կոզովոյի անկախութիւնն է ճանաչում։ «Սա ասում է, որ Կոզովոյի անկախութեան հաստատումը միջազգային իրաւունքին հակառակ չէ։ Դատարանն ընդամէնն արձանագրել է փաստը, որ միակողմանի են եղել անկախութեան յայտարարութիւնների մեծ մասը և միջազգային իրաւունքի մէջ անկախութեան միակողմանի յայտարարութիւն կատարելու ոչ մի արգելք չկայ»,- ընդգծեց նա։
Անդրադառնալով ԱՄՆ պետքարուղարի տեղակալի այն յայտարարութեանը, թէ այս որոշումը չի կարող նախադէպային լինել՝ Մանոյեանը նշեց. «Եթէ նա դա որպէս համալսարանի դասախօս ասէր, պէտք է իրեն աշխատանքից ազատէին, որովհետև ես համոզւած եմ՝ յաջորդ նման խնդրի դէպքում դատարանը յղում է անելու այս որոշմանը։ Ճիշտ չի ասել ԱՄՆ պետքարուղարի տեղակալը, թէ սա բացառապէս վերաբերւում է Կոզովոյին։
Ըստ նրա՝ դատարանը չի հաստատում, որ միայն Կոզովոյի անկախութիւնն է ճանաչում։ «Սա ասում է, որ Կոզովոյի անկախութեան հաստատումը միջազգային իրաւունքին հակառակ չէ։ Դատարանն ընդամէնն արձանագրել է փաստը, որ միակողմանի են եղել անկախութեան յայտարարութիւնների մեծ մասը և միջազգային իրաւունքի մէջ անկախութեան միակողմանի յայտարարութիւն կատարելու ոչ մի արգելք չկայ»,- ընդգծեց նա։
Անդրադառնալով ԱՄՆ պետքարուղարի տեղակալի այն յայտարարութեանը, թէ այս որոշումը չի կարող նախադէպային լինել՝ Մանոյեանը նշեց. «Եթէ նա դա որպէս համալսարանի դասախօս ասէր, պէտք է իրեն աշխատանքից ազատէին, որովհետև ես համոզւած եմ՝ յաջորդ նման խնդրի դէպքում դատարանը յղում է անելու այս որոշմանը։ Ճիշտ չի ասել ԱՄՆ պետքարուղարի տեղակալը, թէ սա բացառապէս վերաբերւում է Կոզովոյին։
Որոշումը երկու յստակ բաժին ունի՝ մէկը սահմանում է, թէ միջազգային իրաւունքը ինչ է ասում, միւսը, թէ այդ միջազգային իրաւունքին արդեօ՞ք Կոզովոյի պարագան հակասում է»։
Ըստ Մանոյեանի՝ այս որոշումը ոչ մի երկրի համար պարտադիր չէ, սակայն օրէնքի վերջնական մեկնաբանութիւն է։
Բանախօսի կարծիքով՝ յստակ կարելի է ասել, որ որոշումը իրաւական է, սակայն դատաւորները քւէարկութիւն կատարելիս ինչ-որ քաղաքական ազդեցութիւնների կարող են ենթարկւած լինել։
Մանոյեանն ընդգծեց, որ այս առիթը չպէտք է ձեռքից բաց թողնել, պէտք է աւելի ակտիւացնել ԼՂՀ անկախութեան ճանաչման գործընթացը, համոզել ճանաչող երկրներին, որ դրանով իրենք միջազգային իրաւունքին դէմ չեն գնայ։ Իսկ Ադրբեջանը չի կարող իրաւական դաշտում խօսել, քանի որ, ըստ Մանոյեանի, տանուլ կտայ։
«Չափազանց կարևոր է, որ մենք այս առիթն օգտագործենք և բարձրաձայնենք, որ ԼՂՀ անկախութեան հռչակումը համապատասխանում է և ԽՍՀՄ, և միջազգային իրաւունքին։ Պէտք է անպայման անընդհատ միջազգային քաղաքական շրջանակներին յիշեցնել Արցախի խնդրի հոլովոյթները, և յիշեցնել այն, որ Արցախն իր անկախութիւնը հռչակեց, երբ արդէն նոյնիսկ Խորհրդային Ադրբեջանի կազմից դուրս էր բերւել։ Եւ այդ անջատումը կատարւեց, որովհետև տասնամեակներ շարունակ Խորհրդային Ադրբեջանը խտրական քաղաքականութիւն է վարել Ղարաբաղի նկատմամբ»,- նշեց բանախօսը։
Ըստ նրա՝ Ղարաբաղի մասին խօսելիս՝ աշխարհին պէտք է յիշեցնենք հիմքերը, «որովհետև մարդիկ արդէն սկսել են մոռանալ կամ նոր մարդիկ են այսօրւայ քաղաքական դերակատարները»։
Մանոյեանի համար անհասկանալի է, թէ ինչու Հաագայի դատարանի որոշումից յետոյ արցախցիները հանրահաւաք չանցկացրին. «Սա այն դէպքն է, երբ Արցախի ձայնը պէտք է անպայման հնարաւորինս բարձր լսւի և հասնի ոչ թէ մինչև Երևան, այլ Երևանից այն կողմ»։
Նա գտնում է, որ Հայաստանի կողմից ԼՂՀ անկախութեան ճանաչումը պէտք է լինի այն դէպքում, եթէ բանակցութիւնները մտնեն փակուղի։ «Այսօր ճանաչելը կարող է ինչ-որ ձևով դիտւել որպէս Հայաստանի կողմից խոչընդոտող քայլ, որն այս պահին այնքան էլ նպատակայարմար չէ։ Բայց դա չի նշանակում, որ Հայաստանը չպէտք է ակտիւ աշխատանք տանի, որ ԼՂՀ անկախութիւնը ճանաչւի այլոց կողմից»,- ընդգծեց Մանոյեանը։
Tert.am
Ըստ Մանոյեանի՝ այս որոշումը ոչ մի երկրի համար պարտադիր չէ, սակայն օրէնքի վերջնական մեկնաբանութիւն է։
Բանախօսի կարծիքով՝ յստակ կարելի է ասել, որ որոշումը իրաւական է, սակայն դատաւորները քւէարկութիւն կատարելիս ինչ-որ քաղաքական ազդեցութիւնների կարող են ենթարկւած լինել։
Մանոյեանն ընդգծեց, որ այս առիթը չպէտք է ձեռքից բաց թողնել, պէտք է աւելի ակտիւացնել ԼՂՀ անկախութեան ճանաչման գործընթացը, համոզել ճանաչող երկրներին, որ դրանով իրենք միջազգային իրաւունքին դէմ չեն գնայ։ Իսկ Ադրբեջանը չի կարող իրաւական դաշտում խօսել, քանի որ, ըստ Մանոյեանի, տանուլ կտայ։
«Չափազանց կարևոր է, որ մենք այս առիթն օգտագործենք և բարձրաձայնենք, որ ԼՂՀ անկախութեան հռչակումը համապատասխանում է և ԽՍՀՄ, և միջազգային իրաւունքին։ Պէտք է անպայման անընդհատ միջազգային քաղաքական շրջանակներին յիշեցնել Արցախի խնդրի հոլովոյթները, և յիշեցնել այն, որ Արցախն իր անկախութիւնը հռչակեց, երբ արդէն նոյնիսկ Խորհրդային Ադրբեջանի կազմից դուրս էր բերւել։ Եւ այդ անջատումը կատարւեց, որովհետև տասնամեակներ շարունակ Խորհրդային Ադրբեջանը խտրական քաղաքականութիւն է վարել Ղարաբաղի նկատմամբ»,- նշեց բանախօսը։
Ըստ նրա՝ Ղարաբաղի մասին խօսելիս՝ աշխարհին պէտք է յիշեցնենք հիմքերը, «որովհետև մարդիկ արդէն սկսել են մոռանալ կամ նոր մարդիկ են այսօրւայ քաղաքական դերակատարները»։
Մանոյեանի համար անհասկանալի է, թէ ինչու Հաագայի դատարանի որոշումից յետոյ արցախցիները հանրահաւաք չանցկացրին. «Սա այն դէպքն է, երբ Արցախի ձայնը պէտք է անպայման հնարաւորինս բարձր լսւի և հասնի ոչ թէ մինչև Երևան, այլ Երևանից այն կողմ»։
Նա գտնում է, որ Հայաստանի կողմից ԼՂՀ անկախութեան ճանաչումը պէտք է լինի այն դէպքում, եթէ բանակցութիւնները մտնեն փակուղի։ «Այսօր ճանաչելը կարող է ինչ-որ ձևով դիտւել որպէս Հայաստանի կողմից խոչընդոտող քայլ, որն այս պահին այնքան էլ նպատակայարմար չէ։ Բայց դա չի նշանակում, որ Հայաստանը չպէտք է ակտիւ աշխատանք տանի, որ ԼՂՀ անկախութիւնը ճանաչւի այլոց կողմից»,- ընդգծեց Մանոյեանը։
Tert.am
Posts
0 Պատգամ:
Post a Comment