«Թուրքիան Անելիք Ունի Ոչ
Միայն Հայաստանի,
Այլև Սփիւռքի Հետ»
«Ղարաբաղի խնդրի լուծումը շատ կաևոր է Հայաստանի համար, բայց Թուրքիայի հետ յարաբերութիւնների լուծման խնդիրը նոյնպէս կարևոր է: Երկուսն էլ կարևոր հարցեր են, բայց երբ երկու խնդիրը խառնում ենք իրար, երկու գործընթացներն էլ վտանգի մէջ են դրւում»,- Ստամբուլում հայ լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց Սևծովեան տնտեսական համաժողովի գործարար կոմիտէում Հայաստանի մշտական ներկայացուցիչ, ֆրանսահայ գործարար Սամսոն Օզարարատը:
Նա նշեց, որ եթէ հնարաւորութիւն լինի առանձին-առանձին լուծել երկու հարցերը, դա լաւագոյն տարբերակը կլինի: Սակայն յաւելեց, որ դա լաւատեսութեան «գագաթնակէտը» կլիներ ու սխալ համարեց Թուրքիայի դիրքորոշումը. «Թուրքիան առաջ է տանում մի խնդիր, որ արձանագրութիւնների մէջ չկայ: Երկու կարևոր խնդիր կայ արձանագրութիւններում, որոնք արժէ քննարկել, և այդ երկուսում էլ Ղարաբաղի հարցը չկայ»: Դրանք ըստ նրա, սահմանների ճանաչման և պատմական հարցերով զբաղւող ենթայանձնաժողով ունենալու կէտերն են:
Նա նշեց, որ եթէ հնարաւորութիւն լինի առանձին-առանձին լուծել երկու հարցերը, դա լաւագոյն տարբերակը կլինի: Սակայն յաւելեց, որ դա լաւատեսութեան «գագաթնակէտը» կլիներ ու սխալ համարեց Թուրքիայի դիրքորոշումը. «Թուրքիան առաջ է տանում մի խնդիր, որ արձանագրութիւնների մէջ չկայ: Երկու կարևոր խնդիր կայ արձանագրութիւններում, որոնք արժէ քննարկել, և այդ երկուսում էլ Ղարաբաղի հարցը չկայ»: Դրանք ըստ նրա, սահմանների ճանաչման և պատմական հարցերով զբաղւող ենթայանձնաժողով ունենալու կէտերն են:
Օզարարատի համոզմամբ` Թուրքիան ձևականօրէն է առաջ տանում Ղարաբաղի հարցը: Նա կարծում է, որ եթէ Ղարաբաղի խնդիրը լուծւի, ողջ տարածաշրջանի համար լաւ կլինի, Թուրքիայի գործիչներն էլ իրենց վատ կացութեան մէջ չեն դնի` Ղարաբաղի շուրջ յայտարարութիւններ անելով` միևնոյն ժամանակ վտանգի տակ դնելով արձանագրութիւնները: «Զիջումների մասին խօսքերը մի կեցւածք է, որ նորմալ չէ: Երբ Թուրքիան խօսում է մի տարածքի մասին, որն իր սահմաններում չէ, նկատի ունեմ Ղարաբաղը, Հայաստանում վերաբերմունք են ցուցաբերում, որ երրորդ երկիր է իր քիթը խոթում բանակցութիւնների մէջ: Դրանով Թուրքիան ինքն իրեն բանտարկում է, մի ճանապարhը խառնում է միւս ճանապարհին»,- ասաց Սամսոն Օզարարատը:
Նա նշեց, թէ վստահում է Թուրքիայի վարչապետ Դաւութօղլուին, ( Էրդուղանին) քանի որ վերջինս համոզելու լաւ ձիրք ունի և եթէ ցանկանայ, որ հայ-թուրքական արձանագրութիւնները վաւերացւեն, խորհրդարանը կվաւերացնի: «Եթէ մտավախութիւն ունենք պատմական հարցերով ենթայանձնաժողովի մասին, ապա կարող եմ ասել, որ Թուրքիայում պատմական խնդիրների շուրջ ժողովուրդն անտեղեակ է, թուրքերն իրական պատմութեան մասին ոչինչ չգիտէն, չգիտէն, թէ որտեղից են եկել անգամ:
Եթէ յանձաժողովը պէտք է ծառայի այս աշխատանքին, դա լաւ կլինի, թուրքերն էլ կճանաչեն իրենց»,- նշեց նա` յաւելելով, որ հակառակ դէպքում ուղղակի անիմաստ է ենթայանձնաժողովի առկայութիւնը: Սևծովեան տնտեսական համաժողովի գործարար կոմիտէում Հայաստանի մշտական ներկայացուցիչը նաև անկարելի է համարում յստակ ժամկէտ նշել սահմանի բացման համար, որովհետև, ըստ նրա, Մէջլիսն անկանխատեսելի է. «Պառլամենտի վաւերացումից յետոյ բանակցութիւնները նոր կսկւեն:
Ստորագրութիւնը երկար գործընթացի սկիզբն է միայն, երկար ու նեղ ճանապարհի սկիզբն է: Երկու էջ արձանագրութիւն գրելու համար ամիսներ պէտք եղան, այն էլ` երրորդ երկրում: Այսօր արդէն Թուրքիան և Հայաստանը պէտք է սովորեն կողք կողքի աշխատել: Լաւ կամ վատ, պէտք է յարաբերութիւններ լինեն, կարևորը` խօսել, տեսանկիւնները բացատրել, բայց` դէմ դիմաց»: Օզարարատը կողմնակից է անգամ վատ յարաբերութիւնների, բայց որ դրանք լինեն երկկողմանի, առանց միջնորդների ու յոյսով, որ այդ վատը մի օր կդառնայ լաւ ու Թուրքիան կսկսի պատմութեանն աւելի ճշմարիտ կողմից նայել:
«Թուրիքան պէտք է հասկանայ, որ Սփիւռքի մեծ մասը Ցեղասպանութեան զոհերի թոռներն են, այս խնդրի շուրջ շատ զգայուն են, և այս արձանագրութիւնը ստորագրւած է հայ-թուրքական յարաբերութիւնների հաստատման համար, իսկ հայերի մէջ մտնում է նաև Սփիւռքը: Այնպէս որ Թուրքիան անելիք ունի ոչ միայն Հայաստանի, այլև Սփիւռքի հետ»,- նշեց Ս. Օզարարատը: Իսկ ամենակարևորը Սևծովեան տնտեսական համաժողովի գործարար կոմիտէում Հայաստանի մշտական ներկայացուցչի համար այն է, որ արձանագրութիւններում երկու հաւասար երկիր են կանգած` «մէկը մեծ չէ, միւսը` փոքր, այլ` երկուսն էլ համազօր են»:
ԱՅՍՕՐ,
14:51
Posts
1 Պատգամ:
Յարգելի պարոն Դաւթեան
Հիանալի տեղեկատւութիւն էք կատարում ամէն ասպարէզներում, մանաւանդ Հայ Թրքական համաձայնութիւնների մասին։ Շատ հետաքրքիր է նաեւ ձեր բոլոր էջերն ու բաժինները։ Ես կարծում եմ եթէ նւէր պիտի տան սփիւռքին ամենաշատ տեղեկատւութիւն կատարելու համար ես կարծում եմ դուք ամենաարժանաւորն էք, այդ սահմանափակ հնարաւորութիւններով։
Վարձքներդ ի կատար։
Post a Comment