Սահմանադրական Դատարանի որոշումը
Բոլորովին չէինք ակնկալում, որ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրական Բարձրագոյն ատեանը, այսքան անտրամաբանական եւ արհամարհական, ու նաեւ դիւանագիտական գրականութեան նորմերից դուրս եղանակով պիտի պատասխանի միլիոնաւոր հայերի բողոքին ու ամիսներ առաջւանից հրապարակւած դիւանագիտական քննարկումներին, որտեղ բազմիցս շեշտւել են փաստաթղթերի անվավերականութիւնը։ Սահմանադրական Բարձրագոյն ատեանը նոյնիսկ չպատասխանելով նախապէս նշւած ու հրապարակւած հակաօրինական կէտերի խախտմանը, շուկայական ընդհանրախօսութիւններով անգիտակցաբար գալիս է ապացուցելու, որ ոչ միայն տեղին էին մինչ այս անկախ կազմակերպութիւնների կողմից հրապարակւած դիտողութիւնները, այլեւ անգիտակցաբար բացայայտում է արձանագրութիւնների թիկունքում թաքնւած դաւադրութիւնները։Այս անգամ էլ խաբեցին, ու այս արհաւիրքից փրկւելու միակ յոյսը իշխանափոխութեան փորձերից առաջ՝ վերապահւած է Հայաստանի Հանրապետութեան Գերագոյն Խորհրդին։ Անշուշտ եթէ այդ իսկ առկայ է իր առաքելութեան բուն իմաստով։ Վ.
ՀՀ սահմանադրական դատարանը 2010թ. Յունւարի 12-ին քննութեան առնելով ՙ2009 թւականի հոկտեմբերի 10-ին Ցիւրիխ քաղաքում ստորագրւած` ՙՀայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ դիւանագիտական յարաբերութիւններ հաստատելու մասին՚ եւ ՙՀայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ յարաբերութիւնների զարգացման մասին՚ արձանագրութիւններում ամրագրւած պարտաւորութիւնների՝ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեանը համապատասխանութեան հարցը որոշելու վերաբերեալ՚ գործը, մասնաւորապէս, իրաւական դիրքորոշումներ է արտայայտել այն մասին, որ.
ա) նշւած արձանագրութիւններով ստանձնւող փոխադարձ պարտաւորութիւնները` միջազգային իրաւունքի սկզբունքներին համապատասխան, ունեն բացառապէս երկկողմանի միջպետական բնոյթ եւ չեն կարող վերաբերել ու տարաբնոյթ յղումներով վերագրւել որեւէ երրորդ կողմի կամ վերջինիս հետ նշւած արձանագրութիւններն ստորագրած կողմերի փոխյարաբերութիւններին.
բ) միջազգային պայմանագրերի նախաբաններում համընդհանուր ճանաչում ու լայն կիրառում գտած` ՙհաշւի առնելով՚, ՙնկատի ունենալով՚, ՙճանաչելով՚, ՙնշելով՚, ՙղեկավարւելով՚, ՙձգտելով՚, ՙգիտակցելով՚, ՙկարեւորելով՚, ՙհաստատելով՚, ՙվերահաստատելով՚, ՙհաւաստելով՚, ՙվկայակոչելով՚, ՙյիշեցնելով՚, ՙընդունելով՚, ՙհամոզւած լինելով՚ եւ այլ եզրոյթներն արձանագրում են գոյութիւն ունեցող, փաստացի իրողութիւններ, ցանկութիւններ, նպատակներ, ձգտումներ, որոշակի ընդհանուր սկզբունքներ եւ այլն, որոնք նկատի ունենալով` պայմանագրի կողմերը փոխադարձութեան սկզբունքով համաձայնում են ստանձնել որոշակի միջազգային իրաւական պարտաւորութիւններ: Յիշեալ արձանագրութիւններով ստանձնւող երկու կոնկրէտ պարտաւորութիւնները` ՙ...հաստատել դիւանագիտական յարաբերութիւններ՚ եւ ՙ...բացել ընդհանուր սահմանը՚, ունեն փոխպայմանաւորւած ելակէտային նշանակութիւն: Հետեւաբար, այդ արձանագրութիւններում ամրագրւած միւս բոլոր պարտաւորութիւնները միջազգային իրաւական ուժ կարող են ունենալ Հայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ փաստացի սահմանի բաց լինելու եւ կոնկրէտ դիւանագիտական յարաբերութիւնների առկայութեան դէպքում, որը ենթադրում է անհրաժեշտ նախադրեալների ապահովում կողմերի ստանձնած պայմանագրային պարտաւորությունները կատարելու համար.
գ) նշւած արձանագրութիւնները չեն նախատեսում վիճելի հարցերի լուծման, պայմանագրային պարտաւորութիւնների կասեցման կամ դադարեցման ընթացակարգեր ու պայմաններ: Առաւելապես շեշտադրումը կատարւում է ցանկութիւնների, նպատակների, յարաբերութիւնների հետագայ զարգացման նախադրեալների ստեղծման մտադրութիւնների վրայ: Ուստի սահմանադրական դատարանը նկատի է առնում, որ երկու երկրների միջեւ տարբեր ոլորտներում յարաբերութիւնների հետագայ հաստատումն ու զարգացումը խարսխւած կը լինի երկու պետութիւնների միջեւ գրաւոր ձեւով կնքւած եւ միջազգային իրաւունքով կարգաւորւող կոնկրէտ համաձայնութիւնների վրայ (համաձայն Միջազգային պայմանագրերի իրաւունքի մասին Վիէննայի 1969թ. կոնվենցիայի 2-րդ յօւածի 1-ին կէտի a) ենթակէտի), որոնցով ստանձնւող պարտաւորութիւնների սահմանադրականութեան գնահատման հարցը ՀՀ Սահմանադրութեան 100-րդ յօդւածի 2-րդ կէտի եւ ՙՍահմանադրական դատարանի մասին՚ ՀՀ օրէնքի 72-րդ յօդւածի համաձայն կը դառնայ ինքնուրոյն քննութեան առարկայ.
դ) ՙՀայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ յարաբերութիւնների զարգացման մասին՚ արձանագրութեամբ նախատեսւած` ընդհանուր սահմանը բացելու վերաբերեալ կողմերի յանձնառութեան շրջանակներում Հայաստանի Հանրապետութեան յանձնառութիւնը վերաբերելի է սահմանային անցակէտերի բնականոն գործունէութիւնն իր կողմից ապահովելու հետ կապւած իրաւակազմակերպչական ու կառուցակարգային խնդիրները լուծելու պատրաստակամութեանը:
ՀՀ սահմանադրական դատարանն ընդգծել է նաեւ, որ միջազգային պայմանագրերը Հայաստանի Հանրապետութեան համար իրաւաբանական ուժ կարող են ունենալ միայն ՀՀ Սահմանադրութեան 6-րդ յօդւածով նախատեսւած իրաւակարգաւորման շրջանակներում` նկատի ունենալով միջազգային իրաւունքի տեսանկիւնից դրանց վաւերականութեան ու ՀՀ Սահմանադրութեամբ սահմանւած ընթացակարգով Հայաստանի Հանրապետութեան իրաւական համակարգի բաղկացուցիչ մաս լինելու հանգամանքները:
ՀՀ սահմանադրական դատարանը գտել է, որ ՙՀայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ յարաբերութիւնների զարգացման մասին՚ արձանագրութեան դրոյթները Հայաստանի Հանրապետութեան օրինաստեղծ ու իրաւակիրառական պրակտիկայում, ինչպէս նաեւ միջպետական յարաբերութիւններում չեն կարող մեկնաբանւել ու կիրառւել այնպէս, որը կը հակասի ՀՀ Սահմանադրութեան նախաբանի դրոյթներին եւ Հայաստանի անկախութեան մասին հռչակագրի 11-րդ կէտի պահանջներին:
Սահմանադրական դատարանն անհրաժեշտ է համարել, որպէսզի Հայաստանի Հանրապետութեան կողմից ձեռնարկւող քայլերը` նախատեսւող պարտաւորութիւնների ստանձնման եւ դրանց կատարումն անհրաժեշտ օրէնսդրական ու կառուցակարգային երաշխիքներով ապահովելու ուղղութեամբ, ներդաշնակ լինեն դատարանի որոշման մէջ ներկայացւած իրաւական դիրքորոշումներին եւ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեամբ ամրագրւած սահմանադրական կարգի հիմնարար սկզբունքներին:
ՀՀ սահմանադրական դատարանը, հաշւի առնելով որոշման մէջ արտայայտած իրաւական դիրքորոշումները, գտել է, որ ՙՀայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ դիւանագիտական յարաբերութիւններ հաստատելու մասին՚ եւ ՙՀայաստանի Հանրապետութեան եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան միջեւ յարաբերութիւնների զարգացման մասին՚ արձանագրութիւններում ամրագրւած պարտաւորութիւնները համապատասխանում են Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեանը:
«Ա+1»
Բոլորովին չէինք ակնկալում, որ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրական Բարձրագոյն ատեանը, այսքան անտրամաբանական եւ արհամարհական, ու նաեւ դիւանագիտական գրականութեան նորմերից դուրս եղանակով պիտի պատասխանի միլիոնաւոր հայերի բողոքին ու ամիսներ առաջւանից հրապարակւած դիւանագիտական քննարկումներին, որտեղ բազմիցս շեշտւել են փաստաթղթերի անվավերականութիւնը։ Սահմանադրական Բարձրագոյն ատեանը նոյնիսկ չպատասխանելով նախապէս նշւած ու հրապարակւած հակաօրինական կէտերի խախտմանը, շուկայական ընդհանրախօսութիւններով անգիտակցաբար գալիս է ապացուցելու, որ ոչ միայն տեղին էին մինչ այս անկախ կազմակերպութիւնների կողմից հրապարակւած դիտողութիւնները, այլեւ անգիտակցաբար բացայայտում է արձանագրութիւնների թիկունքում թաքնւած դաւադրութիւնները։
Այս անգամ էլ խաբեցին, ու այս արհաւիրքից փրկւելու միակ յոյսը իշխանափոխութեան փորձերից առաջ՝ վերապահւած է Հայաստանի Հանրապետութեան Գերագոյն Խորհրդին։ Անշուշտ եթէ այդ իսկ առկայ է իր առաքելութեան բուն իմաստով։ Վ.
0 Պատգամ:
Post a Comment