Լոնդոնում քննարկւել է Ցեղասպանութեան հարցը.– Ժխտման քաղաքականութիւնը սպառնալիքի տակ է դնում ողջ աշխարհը
«Հայ բնակչութիւնը ոչնչացւել է ամէնադաժան եւ բարբարոսական միջոցով, որ դա եղել է մարդկութեան եւ հայութեան դէմ գործած յանցագործութիւն»
00:21 / 30.03.2010
Արդէն վաղուց եկել է Հայոց Ցեղասպանութիւնն ընդունելու ժամանակը՝ յատկապէս հաշւի առնելով, որ այս տարի լրանում է 1915 թւականին տեղի ունեցած Հայոց Ցեղասպանութեան 95-րդ տարելիցը: Այս մասին յայտարարել է բարոնուհի Քերոլայն Քոքսը՝ հանդէս գալով Մեծ Բրիտանիայի խորհրդարանի Լոդերի պալատում քննարկումների ժամանակ:
Նրա խօսքով, ներկայումս թրքական իշխանութիւնները ժխտում են, որ Օսմանեան կայսրութիւնում հայերի զանգւածային կոտորածներ են տեղի ունեցել եւ դէմ են Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչմանը:
«Թուրքիայի իշխանութիւնները պէտք է դադարեն խեղաթիւրել պատմութիւնը: Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը պատմական ճշմարտութիւնից հրաժարւել է նշանակում: Իրական փաստերից հրաժարումը վկայում է այն մասին, որ Ցեղասպանութիւն, իսկապէս, եղել է: Այդ իրադարձութիւնները չեն մոռացւի մարդկութեան կողմից, քանի որ սպանւել է մի ամբողջ ժողովուրդ, այդ թւում՝ կանայք ու երեխաներ: 1915-ի գարնանը հայերը տեղահանւել են, իսկ տղամարդկանց առանձնացրել ու սպանել են: Ցեղասպանութեան ժխտումը բերում է անպատժելիութեան: Ժխտման քաղաքականութիւնը յանգեցրել է մշակոյթի ոլորտում հայկական քաղաքակրթութեան ոչնչացման, այդ թւում՝ նաեւ ԼՂՀ-ում: Ակնյայտ է, որ իրականացւել են ազգային–ցեղային զտումներ: Ամէն տարի հայերը իրենց յարգանքի տուրքն են մատուցում Ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակին: Ժխտման քաղաքականութիւնը սպառնալիքի տակ է դնում ողջ աշխարհը»,- ընդգծել է բարոնուհի Քոքսը:
Քննարկումների ժամանակ ելոյթ ունեցողներից մէկը յիշեցրել է, որ Հայոց Ցեղասպանութեան հարցը շոշափւել է անգամ թուրք գրողների ստեղծագործութիւններում: Նրա խօսքով, Հրանտ Դինքի սպանութիւնն ապացուցում է, որ հայերը հետապնդւում են անգամ ժամանակակից Թուրքիայում: Թուրքիան քաղաքական ճնշում է գործադրում մամուլի վրայ, ԱՄՆ Կոնգրէսի Ներկայացուցիչների պալատի Արտաքին յարաբերութիւնների յանձնաժողովում Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ բանաձեւի ընդունումից յետոյ: Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանը, այս ամիս պաշտօնական այց կատարելով Մեծ Բրիտանիա, դէմ է արտայայտւել այդ բանաձեւին՝ սպառնալով իր երկրից վտարել 100 հազար հայերին: Ես նրան 1915 թւականի դէպքերի առնչութեամբ բաց երկխօսութեան կոչ եմ անում, առաջարկելով սկսել «Կապոյտ գրքից» եւ փորձել յաղթահարել 100-ամեայ թշնամութիւնը:
Բացի այդ, ելոյթ ունեցողները նշել են, որ 1915-ին թուրքական կառավարութիւնը ծրագրել է հայերի զանգւածային սպանութիւններ եւ դա Հայ-թրքական յարաբերութիւնների աւարտն է եղել: «Թուրքիան կարող էր ներողութիւն խնդրել Հայաստանի կառավարութիւնից՝ այն գրողներին հետապնդելու եւ աքսորելու համար, որոնք գրել են ճշմարտութիւնը Թուրքիայում տեղի ունեցած այդ սարսափելի դէպքերի մասին»,- յայտարարել են նրանք:
Միաժամանակ, հնչել են նաեւ Ցեղասպանութեան ճանաչման դէմ կարծիքներ: Մասնաւորապէս՝ ելոյթ ունեցողներից մէկը յայտարարել է, որ «նպատակայարմար չէ մանրամասն կանգ առնել 100-ամեայ վաղեմութեան իրադարձութիւնների վրայ: Շատ աւելի լաւ կը լիներ լուծել ԼՂ խնդիրը, ոչ թէ քննարկել, թէ ինչ է եղել 100 տարի առաջ, Օսմանեան կայսրութիւնում: Ոչ մի արդարացում գոյութիւն չունի երկու կողմերի համար էլ, բայց իմ կարծիքով, հայերի եւ ռուսների քայլերն են հրահրել հակամարտութիւն, որը փաստացի յանգեցրել է բազմաթիւ մարդկանց մահւան: Մեծ Բրիտանիան պէտք է յիշի, որ Քեմալ Աթաթուրքը իր դաշնակիցն է եղել եւ մենք շնորհակալ ենք նրան, որ Թուրքիան մասնակցել է Եւրոպայի ազատագրմանը: Այդ պատճառով, ես կարծում եմ, որ մենք պէտք է շատ զգոյշ լինենք, որպէսզի չվանենք մեր թուրք դաշնակիցներին, հաշւի առնելով այն փաստը, որ ԱՄՆ Կոնգրէսի համապատասխան յանձնաժողովը կողմ է քւէարկել այդ բանաձեւին»:
Իր հերթին բարոնուհի Գլենիս Քինոկը նշել է, որ Հայ բնակչութիւնը ոչնչացւել է ամէնադաժան եւ բարբարոսական միջոցով, որ դա եղել է մարդկութեան եւ հայութեան դէմ գործած յանցագործութիւն: «Այդ իրադարձութիւնները (Հայոց Ցեղասպանութիւնը) չեն կարող մոռացւել, բայց հայերը պէտք է առաջ ընթանան: Հայերն ու թուրքերը պէտք է ապրեն յանուն ապագայի: Նրանք հաշտութեան վերաբերեալ դիւանագիտական արձանագրութիւններ են ստորագրել, բայց այդ գործընթացը փակուղի է մտել՝ չնայած ԱՄՆ կողմից ճնշումներին: Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանն ասել է, որ ՀՀ խորհրդարանը կը վաւերացնի արձանագրութիւնները, հէնց որ դրանք վաւերացւեն Թուրքիայում: Եթէ Թուրքիան չանի դա ողջամիտ ժամկէտներում, Հայաստանը հետ կը կանչի իր ստորագրութիւնը: Իշխանութիւնները պէտք է միասին աշխատեն եւ վաւերացնեն արձանագրութիւնները որքան հնարաւոր է շուտ: Երկու ժողովուրդների միջեւ յարաբերութիւններ հաստատելու հարցում յաջողութեան հասնելուց յետոյ, Էրդողանը սպառնում է վտարել 100 հազար հայերին, որոնք անօրինականօրէն ապրում են Թուրքիայում: Թուրքիայի ԵՄ անդամութեան հեռանկարը կստիպի Թուրքիային փոխել իր դիրքորոշումը կառուցողական իմաստով եւ ուսումնասիրել իր անցեալը»,- ընդգծել է նա եւ կոչ արել ազատ պատմական քննարկում ծաւալել:
Նշենք, որ Մեծ Բրիտանիայի Լորդերի պալատում «Իրադարձութիւնները Հայաստանում 1915-17 թւականներին» թեմայով քննարկումների նախաձեռնողը եղել է բարոնուհի Քերոլայն Քոքսը:
«Թուրքիայի իշխանութիւնները պէտք է դադարեն խեղաթիւրել պատմութիւնը: Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը պատմական ճշմարտութիւնից հրաժարւել է նշանակում: Իրական փաստերից հրաժարումը վկայում է այն մասին, որ Ցեղասպանութիւն, իսկապէս, եղել է: Այդ իրադարձութիւնները չեն մոռացւի մարդկութեան կողմից, քանի որ սպանւել է մի ամբողջ ժողովուրդ, այդ թւում՝ կանայք ու երեխաներ: 1915-ի գարնանը հայերը տեղահանւել են, իսկ տղամարդկանց առանձնացրել ու սպանել են: Ցեղասպանութեան ժխտումը բերում է անպատժելիութեան: Ժխտման քաղաքականութիւնը յանգեցրել է մշակոյթի ոլորտում հայկական քաղաքակրթութեան ոչնչացման, այդ թւում՝ նաեւ ԼՂՀ-ում: Ակնյայտ է, որ իրականացւել են ազգային–ցեղային զտումներ: Ամէն տարի հայերը իրենց յարգանքի տուրքն են մատուցում Ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակին: Ժխտման քաղաքականութիւնը սպառնալիքի տակ է դնում ողջ աշխարհը»,- ընդգծել է բարոնուհի Քոքսը:
Քննարկումների ժամանակ ելոյթ ունեցողներից մէկը յիշեցրել է, որ Հայոց Ցեղասպանութեան հարցը շոշափւել է անգամ թուրք գրողների ստեղծագործութիւններում: Նրա խօսքով, Հրանտ Դինքի սպանութիւնն ապացուցում է, որ հայերը հետապնդւում են անգամ ժամանակակից Թուրքիայում: Թուրքիան քաղաքական ճնշում է գործադրում մամուլի վրայ, ԱՄՆ Կոնգրէսի Ներկայացուցիչների պալատի Արտաքին յարաբերութիւնների յանձնաժողովում Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ բանաձեւի ընդունումից յետոյ: Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանը, այս ամիս պաշտօնական այց կատարելով Մեծ Բրիտանիա, դէմ է արտայայտւել այդ բանաձեւին՝ սպառնալով իր երկրից վտարել 100 հազար հայերին: Ես նրան 1915 թւականի դէպքերի առնչութեամբ բաց երկխօսութեան կոչ եմ անում, առաջարկելով սկսել «Կապոյտ գրքից» եւ փորձել յաղթահարել 100-ամեայ թշնամութիւնը:
Բացի այդ, ելոյթ ունեցողները նշել են, որ 1915-ին թուրքական կառավարութիւնը ծրագրել է հայերի զանգւածային սպանութիւններ եւ դա Հայ-թրքական յարաբերութիւնների աւարտն է եղել: «Թուրքիան կարող էր ներողութիւն խնդրել Հայաստանի կառավարութիւնից՝ այն գրողներին հետապնդելու եւ աքսորելու համար, որոնք գրել են ճշմարտութիւնը Թուրքիայում տեղի ունեցած այդ սարսափելի դէպքերի մասին»,- յայտարարել են նրանք:
Միաժամանակ, հնչել են նաեւ Ցեղասպանութեան ճանաչման դէմ կարծիքներ: Մասնաւորապէս՝ ելոյթ ունեցողներից մէկը յայտարարել է, որ «նպատակայարմար չէ մանրամասն կանգ առնել 100-ամեայ վաղեմութեան իրադարձութիւնների վրայ: Շատ աւելի լաւ կը լիներ լուծել ԼՂ խնդիրը, ոչ թէ քննարկել, թէ ինչ է եղել 100 տարի առաջ, Օսմանեան կայսրութիւնում: Ոչ մի արդարացում գոյութիւն չունի երկու կողմերի համար էլ, բայց իմ կարծիքով, հայերի եւ ռուսների քայլերն են հրահրել հակամարտութիւն, որը փաստացի յանգեցրել է բազմաթիւ մարդկանց մահւան: Մեծ Բրիտանիան պէտք է յիշի, որ Քեմալ Աթաթուրքը իր դաշնակիցն է եղել եւ մենք շնորհակալ ենք նրան, որ Թուրքիան մասնակցել է Եւրոպայի ազատագրմանը: Այդ պատճառով, ես կարծում եմ, որ մենք պէտք է շատ զգոյշ լինենք, որպէսզի չվանենք մեր թուրք դաշնակիցներին, հաշւի առնելով այն փաստը, որ ԱՄՆ Կոնգրէսի համապատասխան յանձնաժողովը կողմ է քւէարկել այդ բանաձեւին»:
Իր հերթին բարոնուհի Գլենիս Քինոկը նշել է, որ Հայ բնակչութիւնը ոչնչացւել է ամէնադաժան եւ բարբարոսական միջոցով, որ դա եղել է մարդկութեան եւ հայութեան դէմ գործած յանցագործութիւն: «Այդ իրադարձութիւնները (Հայոց Ցեղասպանութիւնը) չեն կարող մոռացւել, բայց հայերը պէտք է առաջ ընթանան: Հայերն ու թուրքերը պէտք է ապրեն յանուն ապագայի: Նրանք հաշտութեան վերաբերեալ դիւանագիտական արձանագրութիւններ են ստորագրել, բայց այդ գործընթացը փակուղի է մտել՝ չնայած ԱՄՆ կողմից ճնշումներին: Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանն ասել է, որ ՀՀ խորհրդարանը կը վաւերացնի արձանագրութիւնները, հէնց որ դրանք վաւերացւեն Թուրքիայում: Եթէ Թուրքիան չանի դա ողջամիտ ժամկէտներում, Հայաստանը հետ կը կանչի իր ստորագրութիւնը: Իշխանութիւնները պէտք է միասին աշխատեն եւ վաւերացնեն արձանագրութիւնները որքան հնարաւոր է շուտ: Երկու ժողովուրդների միջեւ յարաբերութիւններ հաստատելու հարցում յաջողութեան հասնելուց յետոյ, Էրդողանը սպառնում է վտարել 100 հազար հայերին, որոնք անօրինականօրէն ապրում են Թուրքիայում: Թուրքիայի ԵՄ անդամութեան հեռանկարը կստիպի Թուրքիային փոխել իր դիրքորոշումը կառուցողական իմաստով եւ ուսումնասիրել իր անցեալը»,- ընդգծել է նա եւ կոչ արել ազատ պատմական քննարկում ծաւալել:
Նշենք, որ Մեծ Բրիտանիայի Լորդերի պալատում «Իրադարձութիւնները Հայաստանում 1915-17 թւականներին» թեմայով քննարկումների նախաձեռնողը եղել է բարոնուհի Քերոլայն Քոքսը:
Լուրեր Հայաստանից
Posts
0 Պատգամ:
Post a Comment