Սերժ Սարգսեան.-
Հայաստանի եւ Ղարաբաղի բնակչութիւնը
չի ցանկանում Ադրբեջանին թէկուզ
մէկ սանտիմետր հող վերադարձնել
«Հակամարտութեան կարգաւորման միակ տարբերակը, դա խաղաղ կարգաւորումն է , եւ միակ ուղին՝ Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքւէի անցկացումը»
Յունւար 26, 2011 23:33
Հարաւային Կովկասում ամենախոշոր եւ ամենահեղինակաւոր խաղացողը Ռուսաստանն է: Այս մասին «Էխո Մոսկվի» ռադիոկայանին տւած
հարցազրոյցում ասել է Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանը: Նրա խօսքով, Ռուսաստանը կարող է այնպէս անել, որպէսզի տարածաշրջանում խաղաղութիւն եւ բարեկեցութիւն լինի:
«Ես պէտք է իմ շնորհակալութիւնը յայտնեմ Ռուսաստանի նախագահին, որ նա զբաղւած է խաղաղ կարգաւորման ակտիւ որոնումներով: Ռուսաստանը լիովին ունակ է զսպել ե՜ւ սպառազինութիւնների մրցավազքը մեր տարածաշրջանում, ե՜ւ ռազմական գործողութիւնների վերսկսումը: Պատահական չէ, որ հէնց սկզբից Ռուսաստանը ներգրաււեց բանակցային գործընթացում: Երբ ռազմական գործողութիւնները դադարեցնելու վերաբերեալ առաջին համաձայնագիրը ստորագրւել
է հէնց Ռուսաստանի միջնորդութեամբ: Իսկ դրանից եւս երկու տարի անց, նոյնպէս Ռուսաստանի ակտիւ մասնակցութեամբ ստորագրւեց համաձայնագիր վստահութեան միջոցների ամրապնդման մասին: Հաշւի առնելով, որ Ռուսաստանը նման կշիռ ու նման հնարաւորութիւններ ունի մեր տարածաշրջանում, մենք շատ բան ենք սպասում նրանից»,- ասել է Սերժ Սարգսեանը:
ԼՂ խնդրի կարգաւորման հարցում Հայաստանի դիրքորոշման մասին հարցին ի պատասխան, ՀՀ նախագահը նշել է, որ այդ առումով շատ կարեւոր է կողմերի պարտաւորութիւնը ռազմական գործողութիւնները չվերսկսելու մասին: «Վերջին 1,5-2 տարում պատերազմի եւ ռազմական գործողութիւնները վերսկսելու մասին խօսակցութիւնները սովորական են դարձել: Դա շատ վատ է, որովհետեւ երբ ղեկավարը, կամ սովորական մարդը խօսում է ինչ-որ խնդրից շատ երկան եւ վստահ, ինչ-որ պահի նա սկսում է հաւատալ իր խօսքերի ճշմարտացիութեանը: Եւ եթէ կայ հնարաւորութիւն, մեծ գայթակղութիւն է առաջանում: Բայց ես վստահ եմ, որ հնարաւոր է խուսափել պատերազմից:
Հակամարտութեան կարգաւորման միակ տարբերակը, դա խաղաղ կարգաւորումն է , եւ միակ ուղին՝ Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքւէի անցկացումը, կամ 1991 թւականի հանրաքւէի արդիւնքների ճանաչումը, որն անցկացւել է ԽՍՀՄ օրէնքների եւ միջազգային իրաւունքի համապատասխան։ Հարցը կարող է լուծւել միայն փոխզիջումային տարբերակով։ Ես ոչ մի նոր բան չեմ ասում»,- ընդգծել է նախագահ Սարգսեանը՝ յիշեցնելով, որ 2007 թ.-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները մի փաստաթուղթ են առաջարկել, որը հետագայում ստացել է Մադրիդեան սկզբունքներ անունը, որոնք հակամարտութեան լուծումը ենթադրում են հէնց փոխզիջումային տարբերակով։
«Այնտեղ երեք սկզբունք կայ։ Առաջինը, դա տարածքային ամբողջականութեան սկզբունքն է, երկրորդը՝ ազգերի ինքնորոշման, երրորդը՝ ուժի կամ սպառնալիքների չկիրառման։ Հասկանալի է, թէ ինչ է նշանակում տարածքային ամբողջականութիւնը, ինչ է նշանակում ինքնորոշումը. երրորդ սկզբունքն էլ լաւ հասկանալի է։ 2007թ.-ին ե՜ւ մենք ե՜ւ Ադրբեջանը, երկար մտորումներից յետոյ համաձայնեցինք լուծել հակամարտութիւնը հէնց այս սկզբունքների հիման վրայ։ Բայց ինչքան ժամանակ անցաւ, այնքան Ադրբեջանն աւելի շատ սկսեց սեփական մեկնաբանութիւնները տալ այդ սկզբունքների վերաբերեալ։ Եւ երբ խօսքը գնում է ազգերի ինքնորոշման իրաւունքի սկզբունքի մասին, նրանք ասում են՝ այո, բայց Ադրբեջանի կազմում։ Հասկանալի է, որ նման ինքնորոշումը կարելի է անւանել միայն «ոչ լիարժէք ինքնորոշում», եթէ ընդհանրապէս այն կարելի է այդպէս անւանել։ Եւ երկրորդ, իբր, ուժի չկիրառման սկզբունքը այն դէպքին է վերաբերում, եթէ պետութիւնը չունի օկուպացւած տարածքներ։
Ամէն անգամ ցանկութիւն է առաջանում յիշեցնելու, որ, նախեւառաջ. 1994 թ.-ին մենք հրադադարի պայմանագիր ենք ստորագրել, որի նպատակն էր հարցի կարգաւորումն ու խաղաղութեան հաստատումը։ Դեռ ոչ-ոք այդ պայմանագիրը չեղեալ չի համարել, եւ ոչ ոք չեղեալ չի համարել երկրորդ պայմանագիրը։ Ցանկանում եմ յաւելել, որ այն տարածքները, որոնք այժմ գտնւում են Լեռնային Ղարաբաղի զինւած ուժերի վերահսկողութեան տակ, դրանք պարզապէս ռազմական գործողութիւնների արդիւնք են, եւ այդ գործողութիւնները Ղարաբաղցիները չեն սկսել»,- նշել է Հայաստանի նախագահը։
Խօսելով հայկական կողմի հնարաւոր փոխզիջումների մասին Սերժ Սարգսեանը նշել է, որ եթէ Հայաստանի ժողովրդի եւ Ղարաբաղցիների կարծիքը հարցնեն, ապա, բնականաբար ոչ-ոք նոյնիսկ մէկ սանտիմետր չի ցանկանայ վերադարձնել։ «Բայց, միւս կողմից, մենք իսկապէս պէտք է հասկանանք, որ ցանկացած որոշում պէտք է երկարատեւ խաղաղութիւն բերի։ Եւ այդ պատճառով փոխզիջումներն անհրաժեշտ են, բայց, իհարկէ, երաշխիքներ են անհրաժեշտ, որ իրականում նման երկարատեւ խաղաղութիւն իսկապէս կհաստատւի, այլ ոչ թէ ադրբեջանցիների պատկերացրածի պէս, որ ասում են՝ թող Ղարաբաղը վերադարձնի ամէնն ինչպէս կար, եւ դրանից յետոյ կխօսենք Ղարաբաղի ճակատագրի մասին։ Այդպէս չի լինում»,- ընդգծել է Հայաստանի նախագահը։
Լուրեր Հայաստանից - NEWS.am
հարցազրոյցում ասել է Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանը: Նրա խօսքով, Ռուսաստանը կարող է այնպէս անել, որպէսզի տարածաշրջանում խաղաղութիւն եւ բարեկեցութիւն լինի:«Ես պէտք է իմ շնորհակալութիւնը յայտնեմ Ռուսաստանի նախագահին, որ նա զբաղւած է խաղաղ կարգաւորման ակտիւ որոնումներով: Ռուսաստանը լիովին ունակ է զսպել ե՜ւ սպառազինութիւնների մրցավազքը մեր տարածաշրջանում, ե՜ւ ռազմական գործողութիւնների վերսկսումը: Պատահական չէ, որ հէնց սկզբից Ռուսաստանը ներգրաււեց բանակցային գործընթացում: Երբ ռազմական գործողութիւնները դադարեցնելու վերաբերեալ առաջին համաձայնագիրը ստորագրւել
է հէնց Ռուսաստանի միջնորդութեամբ: Իսկ դրանից եւս երկու տարի անց, նոյնպէս Ռուսաստանի ակտիւ մասնակցութեամբ ստորագրւեց համաձայնագիր վստահութեան միջոցների ամրապնդման մասին: Հաշւի առնելով, որ Ռուսաստանը նման կշիռ ու նման հնարաւորութիւններ ունի մեր տարածաշրջանում, մենք շատ բան ենք սպասում նրանից»,- ասել է Սերժ Սարգսեանը:ԼՂ խնդրի կարգաւորման հարցում Հայաստանի դիրքորոշման մասին հարցին ի պատասխան, ՀՀ նախագահը նշել է, որ այդ առումով շատ կարեւոր է կողմերի պարտաւորութիւնը ռազմական գործողութիւնները չվերսկսելու մասին: «Վերջին 1,5-2 տարում պատերազմի եւ ռազմական գործողութիւնները վերսկսելու մասին խօսակցութիւնները սովորական են դարձել: Դա շատ վատ է, որովհետեւ երբ ղեկավարը, կամ սովորական մարդը խօսում է ինչ-որ խնդրից շատ երկան եւ վստահ, ինչ-որ պահի նա սկսում է հաւատալ իր խօսքերի ճշմարտացիութեանը: Եւ եթէ կայ հնարաւորութիւն, մեծ գայթակղութիւն է առաջանում: Բայց ես վստահ եմ, որ հնարաւոր է խուսափել պատերազմից:
Հակամարտութեան կարգաւորման միակ տարբերակը, դա խաղաղ կարգաւորումն է , եւ միակ ուղին՝ Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքւէի անցկացումը, կամ 1991 թւականի հանրաքւէի արդիւնքների ճանաչումը, որն անցկացւել է ԽՍՀՄ օրէնքների եւ միջազգային իրաւունքի համապատասխան։ Հարցը կարող է լուծւել միայն փոխզիջումային տարբերակով։ Ես ոչ մի նոր բան չեմ ասում»,- ընդգծել է նախագահ Սարգսեանը՝ յիշեցնելով, որ 2007 թ.-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները մի փաստաթուղթ են առաջարկել, որը հետագայում ստացել է Մադրիդեան սկզբունքներ անունը, որոնք հակամարտութեան լուծումը ենթադրում են հէնց փոխզիջումային տարբերակով։
«Այնտեղ երեք սկզբունք կայ։ Առաջինը, դա տարածքային ամբողջականութեան սկզբունքն է, երկրորդը՝ ազգերի ինքնորոշման, երրորդը՝ ուժի կամ սպառնալիքների չկիրառման։ Հասկանալի է, թէ ինչ է նշանակում տարածքային ամբողջականութիւնը, ինչ է նշանակում ինքնորոշումը. երրորդ սկզբունքն էլ լաւ հասկանալի է։ 2007թ.-ին ե՜ւ մենք ե՜ւ Ադրբեջանը, երկար մտորումներից յետոյ համաձայնեցինք լուծել հակամարտութիւնը հէնց այս սկզբունքների հիման վրայ։ Բայց ինչքան ժամանակ անցաւ, այնքան Ադրբեջանն աւելի շատ սկսեց սեփական մեկնաբանութիւնները տալ այդ սկզբունքների վերաբերեալ։ Եւ երբ խօսքը գնում է ազգերի ինքնորոշման իրաւունքի սկզբունքի մասին, նրանք ասում են՝ այո, բայց Ադրբեջանի կազմում։ Հասկանալի է, որ նման ինքնորոշումը կարելի է անւանել միայն «ոչ լիարժէք ինքնորոշում», եթէ ընդհանրապէս այն կարելի է այդպէս անւանել։ Եւ երկրորդ, իբր, ուժի չկիրառման սկզբունքը այն դէպքին է վերաբերում, եթէ պետութիւնը չունի օկուպացւած տարածքներ։
Ամէն անգամ ցանկութիւն է առաջանում յիշեցնելու, որ, նախեւառաջ. 1994 թ.-ին մենք հրադադարի պայմանագիր ենք ստորագրել, որի նպատակն էր հարցի կարգաւորումն ու խաղաղութեան հաստատումը։ Դեռ ոչ-ոք այդ պայմանագիրը չեղեալ չի համարել, եւ ոչ ոք չեղեալ չի համարել երկրորդ պայմանագիրը։ Ցանկանում եմ յաւելել, որ այն տարածքները, որոնք այժմ գտնւում են Լեռնային Ղարաբաղի զինւած ուժերի վերահսկողութեան տակ, դրանք պարզապէս ռազմական գործողութիւնների արդիւնք են, եւ այդ գործողութիւնները Ղարաբաղցիները չեն սկսել»,- նշել է Հայաստանի նախագահը։
Խօսելով հայկական կողմի հնարաւոր փոխզիջումների մասին Սերժ Սարգսեանը նշել է, որ եթէ Հայաստանի ժողովրդի եւ Ղարաբաղցիների կարծիքը հարցնեն, ապա, բնականաբար ոչ-ոք նոյնիսկ մէկ սանտիմետր չի ցանկանայ վերադարձնել։ «Բայց, միւս կողմից, մենք իսկապէս պէտք է հասկանանք, որ ցանկացած որոշում պէտք է երկարատեւ խաղաղութիւն բերի։ Եւ այդ պատճառով փոխզիջումներն անհրաժեշտ են, բայց, իհարկէ, երաշխիքներ են անհրաժեշտ, որ իրականում նման երկարատեւ խաղաղութիւն իսկապէս կհաստատւի, այլ ոչ թէ ադրբեջանցիների պատկերացրածի պէս, որ ասում են՝ թող Ղարաբաղը վերադարձնի ամէնն ինչպէս կար, եւ դրանից յետոյ կխօսենք Ղարաբաղի ճակատագրի մասին։ Այդպէս չի լինում»,- ընդգծել է Հայաստանի նախագահը։
Լուրեր Հայաստանից - NEWS.am
Posts
0 Պատգամ:
Post a Comment