Թուրքիայում արշաւ է սկսւել Ստամբուլի փողոցներից մէկը Հրանտ Դինքի անւամբ կոչելու համար


25.02.2010
Հրաչ Մելքումեան

Թուրքիայում արշաւ է սկսւել Ստամբուլի փողոցներից մէկը Հրանտ Դինքի անւամբ կոչելու համար: Այս նախաձեռնութեանը իրենց ստորագրութիւններով միացել Է գրեթէ 2 հազար մարդ, այդ թւում նաեւ Թուրքիայում յայտնի մտաւորականներ, սակայն քաղաքապետարանը արդէն երկու անգամ մերժել է նրանց խնդրանքը:
Արշաւի կազմակերպիչները ասում են, որ իրենց համար աւելի կ
արեւոր է քաղաքացիների աջակցութիւնը, քան քաղաքապետարանի առարկութիւնը, եւ ձգտում են իրենց նախաձեռնութիւնը պաշտպանելու համար աւելի շատ ստորագրութիւններ հաւաքել: Այդ նպատակով նրանք ինտերնետային կայք են բացել, որին հինգշաբթի օրւայ դրութեամբ արդէն միացել է 1800 մարդ:
«Խաղաղութեան մշակոյթ» կոչւող այս արշաւին միացողները պահանջում են Շիշլիի շրջանում գտնւող Էրգենեկոն փողոցը վերանւանել Հրանտ Դինքի փողոց:
2007 թւականի Յունւարի 19-ին «Ակօս»-ի խմբագրապետի սպանութիւնից յետոյ այս փողոցի ցուցանակները փոփոխւել էին` Էրգենեկոնի փոխարէն մարդիկ փակցրել էին Հրանտ Դինքի անւամբ ցուցանակներ:
«Էրգենեկոն փողոցի անւան փոփոխութիւնը մեզ համար սիմվոլիկ նշանակութիւն ունի», - «Հուրիէթ»-ին ասել է «Խաղաղութեան մշակոյթ» նախաձեռնութեան խօսնակ Ռագըփ Ինջեսաղին:
Էրգենեկոնը Կենտրոնական Ասիայում գտնւող լեռնաշղթայ է, որտեղից, լեգենդի համաձայն, թուրքերը շարժւել են դէպի Անատոլիա: Դա նաեւ վերջերս բացայայտւած գործի անւանումն է, որի մասնակիցները կասկածւում են Թուրքիայում յեղաշրջում ծրագրելու համար: Յարուցւած քրէական գործով ձերբակալւել են տասնեակ կասկածեալներ, այդ թւում` բարձրաստիճան զինւորականներ:
«Էրգենեկոնը միշտ եղել է խորհրդանշական անւանում, որն ասում է` իւրաքանչիւրն այստեղ թուրք է, եւ միւսները կարող են ապրել միայն թուրքերի անւամբ կոչւող փողոցներում», - ասել է Ինջեսաղին` աւելացնելով, որ այդ քաղաքականութիւնը միայն հայերի դէմ չէ ուղղւած, այլ նաեւ մահմեդականութեան ճիւղերից մէկի` Ալեւիների (علویان) դէմ, նաեւ քրդերի դէմ:
Արշաւի կազմակերպիչները նաեւ կապ են տեսնում «Էրգենեկոն»-ի գործի ու Դինքի սպանութեան միջեւ:
Նախաձեռնութեան անդամներից` «Քարդեշ Թուրքուլեր» երաժշտական խմբի մենակատար Ֆերեալ Օնյէը թերթին ասել է, թէ ինչպէս շատերը` ինքը նոյնպէս կարծում է, որ Հրանտ Դինքի սպանութիւնը կատարւել է «Էրգենեկոն»-ի յանցագործների կողմից:
«Ճիշտ կը լինի, որ փողոցի անւանումը փոխւի պաշտօնական մարմինների կողմից, բայց եթէ չկարողանանք դրան հասնել, ապա կը շարունակենք մեր արշաւը հասարակութեան ընկալումը բարձրացնելու ուղղութեամբ», - ասել է նախաձեռնութեան խօսնակը` աւելացնելով, թէ հաւատում են, որ հանրութիւնը ձեռնամուխ կը լինի այդ գործին:
Շիշլիի թաղապետարանը Ստամբուլի քաղաքային իշխանութիւններին առաջին անգամ դիմել էր Շաֆաք(ղ) փողոցը Հրանտ Դինքի անւամբ վերանւանելու խնդրանքով. Շաֆաք փողոցը խորհրդանշական է, որովհետեւ այստեղ է գտնւում «Ակօս»-ի խմբագրապետի տունը, այս փողոցի վրայ է սպանւել Հրանտ Դինքը:
Ստամբուլի քաղաքային իշխանութիւնները մերժել են այս դիմումը` առանց քննարկելու քաղաքային խորհրդում: Քաղաքապետարանը պատճառաբանել է, թէ փողոցի անւան փոփոխութիւնը խառնաշփոթ կը ստեղծի այդտեղ գտնւող գրասենեակների, ընկերութիւնների համար:
Ստամբուլի քաղաքապետարանի քարտէզագրման բաժնի ղեկավար Թայիբ Ուլգենը թերթին ասել է, թէ վարչապետի հրահանգի համաձայն` նոր անուններով են կոչում այն փողոցները, որոնք անւանում չունեն, կամ էլ երբ փողոցը բաժանւում է երկու մասի: «Ըստ կանոնակարգի, մենք վերանւանելու իրաւունք չունենք», - ասել է նա:
Բայց «Ակօս»-ի խմբագիր Արիս Նալջին «Հուրիէթ»-ին ասել է, որ տեղական ինքնակառավարման մասին օրէնսդրութիւնում 2007 թւականին կատարւած փոփոխութիւնը հնարաւորութիւն է տալիս Շիշլիի շրջանի տեղական իշխանութիւններին փողոցի անւան փոփոխութիւն կատարել` առանց դիմելու Ստամբուլի քաղաքային իշխանութիւններին: Նա մի օրինակ է բերել, որ օրէնսդրական փոփոխութեան շնորհիւ մէկ ուրիշ շրջանում տեղական իշխանութիւնը փողոցի անւան փոփոխութիւն է կատարել այն բանից յետոյ, երբ Ստամբուլի քաղաքային իշխանութիւնները երեք անգամ մերժել են խնդրանքը:
Շիշլիի թաղապետարանի մամուլի հարցերով պատասխանատու Ազիզ Օզհանը, այդուհանդերձ, յայտնել է, թէ Շիշլիի շրջանի օրակարգում փողոցի անւանում փոփոխելու հարց չկայ:
Ստամբուլում Հրանտ Դինքի անւամբ փողոց անւանակոչելու երկրորդ միջնորդութիւնը ներկայացրել էր քաղաքային խորհրդի անդամ Օզգեն Նաման: Նա Հանրապետական-ժողովրդական կուսակցութիւնից է, հարցը մտցրել է խորհրդի օրակարգ, բայց փետրւարի 9-ին այն մերժւել է:


«Ազատութիւն»

Լուսանկարը՝ Ստամբուլի փողոցները Հրանտ Դինքի յուղարկաւորութեան ժամանակ, 23-ը փետրւարի, 2007թ.

0 Պատգամ: