Խոջալու. ո՞րն է իրականութիւնը
Փետրւար 26, 2010 17:5
Այս տարի լրանում է Խոջալուի դէպքերի 18-րդ տարելիցը (1992թ. փետրւարի 26-28)։ Ադրբեջանական կայքերը և հեռուստատեսութիւնը հեղեղւած են Խոջալուի դէպքերի մասին պատմող պատմութիւններով և ֆոտոռեպորտաժներով։ Ադրբեջանն ամբողջ ուժգնութեամբ գործի է դրել քարոզչամեքենան։
Հակաքարոզչական անդրադարձ, այսինքն՝ դէպքերի իրական պատկերը ներկայացնելուն ուղղւած քայլեր հայկական կողմից իրականացւում են անձնական, սակայն ոչ պետական մակարդակով։ Օրերս Երևանում «Այլատեացութեան կանխարգելման նախաձեռնութիւն» հասարակական կազմակերպութիւնը ներկայացրեց նոր կայք, որը բացայայտում է 1991-1994 թթ. Ղարաբաղեան պատերազմի ժամանակ Խոջալու գիւղում տեղի ունեցած իրադարձութիւններին վերաբերող մօտ 20 լուսանկարների կեղծ լինելը: «Xocali.net» կայքի հեղինակները պնդում են, որ ադրբեջանական քարոզչութիւնն ակտիւօրէն օգտագործում է կեղծ նիւթեր, որոնք ոչ մի կապ չունեն Աղդամի ռազմական գործողութիւնների հետ։
1992-ին ԼՂՀ պաշտպանութեան բանակն իր վերահսկողութեան տակ վերցրեց Ստեփանակերտից 10 կմ արևմուտք տեղակայւած Խոջալու ադրբեջանական ռազմական պլացդարմը, որտեղ գտնւում էր նաև օդակայանը։ Ադրբեջանական զօրքերն ամէն կերպ փորձում են ռազմական այդ գործողութիւնները ներկայացնել որպէս բնակչութեան էթնիկ զտում։ Այժմ Ադրբեջանի իշխանութիւնները փորձում են տեղի ունեցածը հայերի կողմից իրականացւած ցեղասպանութիւն ճանաչել՝ դրա համար գործի դնելով քարոզչական հնարաւոր և անհնարին բոլոր միջոցները։
Ինչպէս «7օր»-ի հետ զրոյցում նշել է քաղաքագէտ Լևոն Մելիք-Շահնազարեանը, ռազմական գործողութիւնների ժամանակ հիմնականում տեղի է ունեցել Խոջալուում գտնւող ահաբեկչական ապօրինի ջոկատների ոչնչացում, որոնք ռմբակոծում էին Խոջալուի շուրջ գտնւող ԼՂՀ բնակավայրերը, փակել էին հիմնական ճանապարհը և թոյլ չէին տալիս, որ Ստեփանակերտը սնունդ և դեղորայք ստանար։
Նա ընդգծել է, որ պէտք է նաև հաշւի առնել, որ այդ խմբաւորումները ոչնչացնելուց յետոյ քաղաքում գտնւում էին 2 «Գրադ» կայանի հրթիռային համակարգ, 2 զրահամեքենայ, 4 «Ալազան» տիպի թնդանօթ և մէկ 100 մմ տրամաչափի թնդանօթ. «Եթէ հաշւի առնենք նաև, որ այդ պահին Աղդամում կուտակւած է եղել 34 հազարանոց բանակ, ապա համոզւում ենք, որ դրանով կանխւել է նաև յարձակումը Ստեփանակերտի վրայ»։ Աղդամ քաղաքի շրջակայքում իսկապէս սպանւել է որոշակի թւով խաղաղ բնակչութիւն, այն, ինչն այսօր իր քարոզչութեան մէջ շահարկում է Ադրբեջանը, սակայն, Լևոն Մելիք-Շահնազարեանի խօսքերով, ադրբեջանական քարոզչութիւնը լռում է և երբեք չի նշում, որ այդ բնակչութիւնն սպանւած է եղել այն տարածքում, որը մինչև 1993-ի ամառը գտնւում էր Ադրբեջանի զինւած ուժերի հսկողութեան տակ։ Հետևաբար, քաղաքագէտը համոզւած է, որ այդ բնակչութեանը հայերն սպանել չէին կարող, քանի որ այդ քաղաքում այդ ժամանակ 34 հազարանոց բանակ կար և մեծ քանակով զրահամեքենաներ. «Ես համոզւած եմ նաև փաստերով, որ այդ բնակչութեանը սպանել է ադրբեջանական բանակը, ըստ երևոյթին, պատահական, իսկ դիակներից այլանդակւած են ընդամէնը 7-8-ը։ Դիակներն այլանդակել են արդէն մտածւած»։
Ինչ վերաբերում է հայկական կողմի քարոզչական աշխատանքներին, նա նշել է, որ դրանք իրեն չեն բաւարարում և ոչ միայն Խոջալուի հարցով. «Ես հասկանում եմ նաև, որ ճիշտը քարոզելն աւելի դժւար է, քան սուտը, բայց, այնուամենայնիւ, համարում եմ, որ մենք այս հարցերում շատ աւելի պասիւ ենք, քան Ադրբեջանը։ Բաւական է միայն ասել, որ հարիւր երկրից աւելի դեսպանատներում Ադրբեջանն այս տարի Խոջալուին վերաբերող ինչ-որ միջոցառումներ է իրականացնում, որտեղ իր սուտն է առաջ տանում։ Նոյնիսկ այն նկարներն է ցուցադրում, որոնք արդէն ապացուցւած է, որ կեղծւած են»։
Նրա կարծիքով կամաւորական հիմունքներով հնարաւոր ամէն ինչ արւում է, և ժամանակն է պետական մակարդակով քարոզչութեամբ զբաղւելը։ Այդ հարցով արդէն պէտք է զբաղւի պետութիւնը, քանի որ ամէն օր ոչ միայն պարտւում ենք, այլև յետ ընկնում ու կորցնում մեր դիրքերը։ Նա նշել է, որ պետութեան և բնակչութեան համար կարևոր են ինչպէս պատերազմը, այնպէս էլ քարոզչական պատերազմը. «Եթէ մենք այսօր դրանով չզբաղւենք և չօգտագործենք նաև մեր սփիւռքահայութեան հնարաւորութիւնները, մենք կարող ենք վաղը շատ ծանր կացութեան առջև կանգնել, եթէ արդէն չենք կանգնել։ Դա պէտք է կարգաւորւի։ Մենք այսօր քարոզում ենք, կոպիտ ասած, ամէն մէկս մեր խելքի փչածը. իրականում մենք պէտք է խփենք միևնոյն մեխին և միևնոյն ուղղութեամբ»։
Ե՞րբ, ի վերջոյ, Հայաստանի Հանրապետութիւնը կըմբռնի քարոզչութեան և քարոզչական պատերազմի ողջ ուժն ու ազդեցութիւնը։
1992-ին ԼՂՀ պաշտպանութեան բանակն իր վերահսկողութեան տակ վերցրեց Ստեփանակերտից 10 կմ արևմուտք տեղակայւած Խոջալու ադրբեջանական ռազմական պլացդարմը, որտեղ գտնւում էր նաև օդակայանը։ Ադրբեջանական զօրքերն ամէն կերպ փորձում են ռազմական այդ գործողութիւնները ներկայացնել որպէս բնակչութեան էթնիկ զտում։ Այժմ Ադրբեջանի իշխանութիւնները փորձում են տեղի ունեցածը հայերի կողմից իրականացւած ցեղասպանութիւն ճանաչել՝ դրա համար գործի դնելով քարոզչական հնարաւոր և անհնարին բոլոր միջոցները։
Ինչպէս «7օր»-ի հետ զրոյցում նշել է քաղաքագէտ Լևոն Մելիք-Շահնազարեանը, ռազմական գործողութիւնների ժամանակ հիմնականում տեղի է ունեցել Խոջալուում գտնւող ահաբեկչական ապօրինի ջոկատների ոչնչացում, որոնք ռմբակոծում էին Խոջալուի շուրջ գտնւող ԼՂՀ բնակավայրերը, փակել էին հիմնական ճանապարհը և թոյլ չէին տալիս, որ Ստեփանակերտը սնունդ և դեղորայք ստանար։
Նա ընդգծել է, որ պէտք է նաև հաշւի առնել, որ այդ խմբաւորումները ոչնչացնելուց յետոյ քաղաքում գտնւում էին 2 «Գրադ» կայանի հրթիռային համակարգ, 2 զրահամեքենայ, 4 «Ալազան» տիպի թնդանօթ և մէկ 100 մմ տրամաչափի թնդանօթ. «Եթէ հաշւի առնենք նաև, որ այդ պահին Աղդամում կուտակւած է եղել 34 հազարանոց բանակ, ապա համոզւում ենք, որ դրանով կանխւել է նաև յարձակումը Ստեփանակերտի վրայ»։ Աղդամ քաղաքի շրջակայքում իսկապէս սպանւել է որոշակի թւով խաղաղ բնակչութիւն, այն, ինչն այսօր իր քարոզչութեան մէջ շահարկում է Ադրբեջանը, սակայն, Լևոն Մելիք-Շահնազարեանի խօսքերով, ադրբեջանական քարոզչութիւնը լռում է և երբեք չի նշում, որ այդ բնակչութիւնն սպանւած է եղել այն տարածքում, որը մինչև 1993-ի ամառը գտնւում էր Ադրբեջանի զինւած ուժերի հսկողութեան տակ։ Հետևաբար, քաղաքագէտը համոզւած է, որ այդ բնակչութեանը հայերն սպանել չէին կարող, քանի որ այդ քաղաքում այդ ժամանակ 34 հազարանոց բանակ կար և մեծ քանակով զրահամեքենաներ. «Ես համոզւած եմ նաև փաստերով, որ այդ բնակչութեանը սպանել է ադրբեջանական բանակը, ըստ երևոյթին, պատահական, իսկ դիակներից այլանդակւած են ընդամէնը 7-8-ը։ Դիակներն այլանդակել են արդէն մտածւած»։
Ինչ վերաբերում է հայկական կողմի քարոզչական աշխատանքներին, նա նշել է, որ դրանք իրեն չեն բաւարարում և ոչ միայն Խոջալուի հարցով. «Ես հասկանում եմ նաև, որ ճիշտը քարոզելն աւելի դժւար է, քան սուտը, բայց, այնուամենայնիւ, համարում եմ, որ մենք այս հարցերում շատ աւելի պասիւ ենք, քան Ադրբեջանը։ Բաւական է միայն ասել, որ հարիւր երկրից աւելի դեսպանատներում Ադրբեջանն այս տարի Խոջալուին վերաբերող ինչ-որ միջոցառումներ է իրականացնում, որտեղ իր սուտն է առաջ տանում։ Նոյնիսկ այն նկարներն է ցուցադրում, որոնք արդէն ապացուցւած է, որ կեղծւած են»։
Նրա կարծիքով կամաւորական հիմունքներով հնարաւոր ամէն ինչ արւում է, և ժամանակն է պետական մակարդակով քարոզչութեամբ զբաղւելը։ Այդ հարցով արդէն պէտք է զբաղւի պետութիւնը, քանի որ ամէն օր ոչ միայն պարտւում ենք, այլև յետ ընկնում ու կորցնում մեր դիրքերը։ Նա նշել է, որ պետութեան և բնակչութեան համար կարևոր են ինչպէս պատերազմը, այնպէս էլ քարոզչական պատերազմը. «Եթէ մենք այսօր դրանով չզբաղւենք և չօգտագործենք նաև մեր սփիւռքահայութեան հնարաւորութիւնները, մենք կարող ենք վաղը շատ ծանր կացութեան առջև կանգնել, եթէ արդէն չենք կանգնել։ Դա պէտք է կարգաւորւի։ Մենք այսօր քարոզում ենք, կոպիտ ասած, ամէն մէկս մեր խելքի փչածը. իրականում մենք պէտք է խփենք միևնոյն մեխին և միևնոյն ուղղութեամբ»։
Ե՞րբ, ի վերջոյ, Հայաստանի Հանրապետութիւնը կըմբռնի քարոզչութեան և քարոզչական պատերազմի ողջ ուժն ու ազդեցութիւնը։
Արփի Բեգլարեան
7օր
Posts
0 Պատգամ:
Post a Comment